Úrskurður yfirskattanefndar

Ár 2025, þriðjudaginn 20. maí, er tekið fyrir mál nr. 186/2024; kæra A, dags. 16. desember 2024, vegna álagningar opinberra gjalda gjaldárið 2024. Í málinu úrskurða Sverrir Örn Björnsson, Þórarinn Egill Þórarinsson og Bjarnveig Eiríksdóttir. Upp er kveðinn svofelldur

ú r s k u r ð u r :

I.

Kæruefni í máli þessu, sem barst yfirskattanefnd með kæru, dags. 16. desember 2024, er sú ákvörðun ríkisskattstjóra að bæta 10% álagi við tekjufærðan söluhagnað í skattskilum kæranda gjaldárið 2024 sem myndast hafði á rekstrarárinu 2022. Við breytingu þessa hækkuðu hreinar tekjur kæranda úr 0 kr. í 2.523.548 kr. eða sem nam fjárhæð hins umdeilda álags, sbr. kæruúrskurð ríkisskattstjóra, dags. 17. september 2024. Af hálfu kæranda er þess krafist að 10% álag verði fellt niður, enda hafi eingöngu verið um að ræða leiðréttingu á fjárhæð frestaðs söluhagnaðar milli ára en ekki vanframtalda skattstofna eða óheimila frestun söluhagnaðar.

II.

Helstu málavextir eru þeir að samkvæmt landbúnaðarskýrslu (RSK 4.08) með skattframtali kæranda árið 2024 nam tekjufærður söluhagnaður frá fyrri árum í reit 4040 64.900.000 kr. og var sama fjárhæð færð til lækkunar í leiðréttingarreit 4400 með þeirri skýringu að söluhagnaði væri ráðstafað á móti fjárfestingu í íbúðarhúsnæði. Samkvæmt skýrslunni nam tap ársins 17.112.848 kr. Á samræmingarblaði (RSK 4.05) með framtalinu var gerð grein fyrir ónotuðu rekstrartapi frá árinu 2022 að eftirstöðvum 8.122.639 kr. Ekki færði kærandi í landbúnaðarskýrslu neitt álag vegna frestaðs söluhagnaðar, sbr. reit 4130 í skýrslunni.

Með bréfi, dags. 22. maí 2024, tilkynnti ríkisskattstjóri kæranda með vísan til 1. mgr. 95. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt, um tilteknar breytingar á skattframtali kæranda árið 2024. Í bréfinu rakti ríkisskattstjóri ákvæði 4. mgr. 15. gr. laga nr. 90/2003 þar sem fram kæmi að frestun á tekjufærslu söluhagnaðar væri aðeins heimil hefðu yfirfæranleg rekstrartöp verið jöfnuð. Rekstrartap ársins og tap frá fyrri árum næmi samtals 17.112.848 kr. og yrði ráðstöfun söluhagnaðar á móti fjárfestingu í íbúðarhúsnæði lækkuð til samræmis og yrði 39.664.513 kr. Hefðu rekstrartöp þá verið jöfnuð og yrðu 0 kr. til færslu í framtali næsta árs. Stofnverð íbúðar lækkaði um 39.664.513 kr. og yrði 25.235.487 kr.

Með kæru til ríkisskattstjóra, dags. 22. ágúst 2024, fór kærandi fram á að færður yrði til tekna í skattframtali árið 2024 söluhagnaður til viðbótar að fjárhæð 25.235.487 kr. og að stofnverð íbúðarhúsnæðis yrði lækkað um sömu fjárhæð. Yrði stofnverð húsnæðisins þá 0 kr. og eftirstöðvar frestaðs söluhagnaðar 179.065.845 kr.

Með kæruúrskurði, dags. 17. september 2024, féllst ríkisskattstjóri á kröfu kæranda. Kom fram að tekjufærður söluhagnaður frá fyrri árum yrði 90.135.487 kr. í stað 64.900.000 kr. Stofnverð íbúðarhúsnæðis lækkaði um 64.900.000 kr. og yrði 0 kr. Yrði niðurfærsla stofnverðs á móti tekjufærslu söluhagnaðar því 64.900.000 kr., sbr. heimild 4. mgr. 15. gr. laga nr. 90/2003, og rekstrarhagnaður ársins yrði þar með 8.122.639 kr. og jafnaðist á móti rekstrartapi frá fyrri árum. Væru heimildir til niðurfærslu þá að fullu nýttar í skattskilum. Á þann hluta söluhagnaðar sem ekki væri heimilt að niðurfæra væri beitt 10% álagi. Mismunur næmi 25.235.487 kr. og yrði 10% álag því 2.523.548 kr. í landbúnaðarskýrslu. Hreinar tekjur í reit 62 í persónuframtali kæranda yrðu 2.523.548 kr. Kærandi hefði óskað eftir frestun á söluhagnaði samtals að fjárhæð 268.301.332 kr. í skattframtali árið 2023 vegna tekjuársins 2022. Ráðstafað hefði verið 90.135.487 kr. og næmu eftirstöðvar 178.165.845 kr. Frestun væri heimil um tvenn áramót frá sölu, sbr. 14. og 15. gr. laga nr. 90/2003.

III.

Í kæru til yfirskattanefndar, dags. 16. desember 2024, er gerð krafa um niðurfellingu 10% álags þar sem ekki verði séð að um sé að ræða óheimila frestun á skattlagningu söluhagnaðar. Aðeins sé um að ræða leiðrétta fjárhæð frestaðs söluhagnaðar milli ára, en ekki vantalda skattstofna eða óheimila frestun.

IV.

Með bréfi, dags. 2. janúar 2025, hefur ríkisskattstjóri lagt fram umsögn í málinu þar sem fram kemur að það sé álit ríkisskattstjóra að hinn kærði úrskurður skuli staðfestur með vísan til forsendna hans, enda hafi ekki komið fram nein þau gögn eða málsástæður varðandi kæruefnið sem gefi tilefni til breytinga á ákvörðun ríkisskattstjóra.

Með bréfi yfirskattanefndar, dags. 8. janúar 2025, var kæranda sent ljósrit af umsögn ríkisskattstjóra og honum gefinn kostur á að koma á framfæri athugasemdum af því tilefni. Gefinn var 20 daga svarfrestur. Engar athugasemdir hafa borist. 

V.

Eins og fram er komið lýtur krafa kæranda í máli þessu að niðurfellingu 10% álags á tekjufærslu frestaðs söluhagnaðar í skattframtali kæranda árið 2024, sbr. kæruúrskurð ríkisskattstjóra, dags. 17. september 2024, þar sem fallist var á kröfu kæranda um hækkun tekjufærðs söluhagnaðar úr 64.900.000 kr. í 90.135.487 kr. og kæranda jafnframt ákvarðað álag að fjárhæð 2.523.548 kr., sbr. 4. mgr. 15. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt, sem vísað er til í úrskurðinum. Í skattframtali kæranda árið 2024 nam tekjufærður söluhagnaður, sem frestað hafði verið að skattleggja í skattskilum kæranda gjaldárið 2023, 64.900.000 kr., sbr. reit 4040 í landbúnaðarskýrslu (RSK 4.08) með skattframtalinu, og var sama fjárhæð færð til lækkunar á stofnverði keypts íbúðarhúsnæðis, sbr. reit 4400 og greinargerð um kaup og sölu eigna (RSK 3.02) sem fylgdi framtalinu. Tap ársins nam 17.112.848 kr. og ónotað rekstrartap frá fyrra ári 8.122.639 kr., sbr. samræmingarblað (RSK 4.05) með framtalinu. Ekki færði kærandi neitt álag vegna frestaðs söluhagnaðar í framtali, sbr. reit 4130 í landbúnaðarskýrslu. Þá verður ekki séð að kæranda hafi verið ákvarðað slíkt álag með bréfi ríkisskattstjóra, dags. 22. maí 2024, þar sem kæranda var tilkynnt um þá breytingu á skattframtali hans árið 2024, sbr. 1. mgr. 95. gr. laga nr. 90/2003, að ráðstöfun tekjufærðs söluhagnaðar til niðurfærslu á stofnverði keypts íbúðarhúsnæðis hefði verið lækkuð úr 64.900.000 kr. í 39.664.513 kr., enda kom ekkert fram þess efnis í bréfinu. Að þessu athuguðu verður ekki talið að staðist hafi að ákvarða kæranda hið umdeilda álag við kærumeðferð málsins hjá ríkisskattstjóra, þ.e. við uppkvaðningu kæruúrskurðar samkvæmt 1. mgr. 99. gr. laga nr. 90/2003, án þess að kærandi ætti þess kost að koma á framfæri sjónarmiðum af því tilefni, m.a varðandi meðferð frestaðs söluhagnaðar í skattskilum hans umrætt ár. Varð ekki hjá því komist að ríkisskattstjóri færi með þessa breytingu sína eftir ákvæðum 1. mgr., sbr. 4. mgr. 96. gr. laga nr. 90/2003, enda verður ekki litið svo á að krafa kæranda í kæru hans til ríkisskattstjóra, dags. 22. ágúst 2024, hafi lotið að leiðréttingu á fjárhæð söluhagnaðar að viðbættu álagi samkvæmt 4. mgr. 15. gr. sömu laga. Með vísan til framanritaðs þykir bera að ómerkja hina kærðu álagsbeitingu og er krafa kæranda tekin til greina á þeim forsendum. Með úrskurði þessum er þá ekki tekin nein efnisleg afstaða til ágreiningsefnis málsins.

Ú r s k u r ð a r o r ð :

Hið kærða álag á tekjufærðan söluhagnað fellur niður.